22
Góðar spurningar
Allt frá tímum Sókratesar hafa kennarar notað samræður í kennslu. Gjarn-
an er opnað fyrir umræður með því að spyrja opinna spurninga og fá við-
brögð nemenda og oft eru slíkar spurningar fyrirtaks kveikja í kennslu.
Mikilvægt er að hafa í huga að öll svör eiga rétt á sér og svonefnd röng svör
leiða oft til umræðna sem varpa ljósi á málin og leiða fram rétta svarið
á endanum. Þannig getur umræða um svör, sem strangt til tekið teljast
röng, vakið dýpri skilning og þekkingu en rétt svar sem kemur strax.
Flokkunarkerfi spurninga
Spurningar sem bornar eru upp í kennslustundum eru oftar en ekki þekk-
ingarspurningar. Til þess að mæta þessu, draga úr einsleitni og dýpka þekkingu
nemenda getur verið hjálplegt að hafa flokkunarkerfi Bloom
6
til hliðsjónar.
Þennan lista, ásamt dæmum um spurningar í ákveðnu viðfangsefni
má finna á vef bókarinnar til frekari glöggvunar.
Þögn og umhugsun
Þögn í miðjum umræðum
þarf ekki að vera slæm. Eftir
að nemandi hefur tjáð sig
veitir þögnin öðrum nem-
endum tækifæri til að leggja
eitthvað til málanna og ef
kennarinn dregur sig aðeins
í hlé ræða nemendur oftar
saman innbyrðis.
Kennari sem gefur nemend-
um ekki nægjanlegan tíma
til umhugsunar endar oftast
á að svara spurningu sinni
sjálfur. Því er mikilvægt að
gefa nemendum nægan
tíma til umhugsunar eftir að
spurningu hefur verið varp-
að fram.
7
Gerð spurningar Lykilorð
Minni/þekking
Hver? Hvað? Hvar? Hvenær? Hvers vegna?
Skilgreindu, lýstu, útskýrðu.
Skilningur
Berðu saman … og …! Hver er munurinn á …
og …?
Hver eru aðalatriðin? Lýstu því sem átti sér stað.
Hver eru tengslin?
Beiting
Hvaða reglu getur þú beitt (til dæmis í
stærðfræðidæmi)?
Flokkaðu (til dæmis lífverur eftir flokkunarkerfi
Carl von Linné)
Greining
Hvað getur þú nefnt sem styður …?
Hvað getum við ályktað út frá þessum
upplýsingum?
Hvað gæti verið að gerast? Hvað leggur þú til?
Nýsköpun
Hvernig væri hægt að leysa þessa þraut?
Spáðu fyrir um framtíðina; ef … þá …
Hvað gæti gerst ef …? Hvernig má bæta
tilraunina?
Mat
Taktu afstöðu til … Hver er þín skoðun?
Hvað finnst þér um …? Hvers vegna?
Hver eru rökin og mótrökin? Hvað finnst þér?