Ofbeldi gegn börnum

að gera barnaverndarnefnd viðvart ef ætla má að aðstæður barns séu

með þeim hætti sem lýst er í liðunum a–c í 16. gr. Þá segir einnig:

Tilkynningarskylda samkvæmt þessari grein gengur framar ákvæðum

laga eða siðareglna um þagnarskyldu viðkomandi starfsstétta (Barna-

verndarlög nr. 80, 2002,

.).

Þessi ákvæði eru afdráttarlaus og víðtæk. Þá ber að minna á að gagnkvæm

samstarfsskylda hvílir á skólum og barnavernd. Þessi ákvæði hafa lengi

verið í gildi en framfaraspor varð þegar settar voru verklagsreglur fyrir

skólafólk um tilkynningarskylduna (Barnaverndarstofa e.d.), sj

Þar kemur fram að gert er ráð fyr-

ir að starfsmenn leik-, grunn- og framhaldsskóla meti hvort ástandi,

líðan eða umönnun barns sé þannig háttað að tilkynna eigi um það til

barnaverndarnefndar þar sem barnið býr. Varast ber þó að staldra mik-

ið við orðið

meta

í þessu sambandi því að það er barnaverndar að kanna

mál og tilkynna skal um grun, ekki aðeins staðfestar sannanir. En þarna

er stundum hængur á því að rannsóknir og reynsla benda til þess að

kennarar óski oft fyrst að staðfesta grun sinn áður en þeir tilkynna um

mál (Hawkins og McCallum, sbr. Laskey, 2008). Það er þó alls ekki

hlutverk starfsfólks heldur er grunur nægjanlegur og fullgild ástæða til

að tilkynna.

Samkvæmt 30. gr. laga um grunnskóla skulu skólar hafa áætlun um

framkvæmd tilkynningarskyldunnar og um hvernig brugðist er við

einelti, öðru ofbeldi og félagslegri einangrun (Lög um grunnskóla nr.

91, 2008). Brýnt er að skólastjórnendur kynni starfsfólki reglur um

tilkynningarskyldu og veki athygli á þeim, meðal annars á fundum og

í handbók skóla.

Efi um eigin vitneskju og færni

7.3

Margir velkjast í vafa um hvort og hvenær tilkynna á grunsemdir til barna-

verndar. Þetta getur stafað af óöryggi eða tíðri neikvæðri fjölmiðlaum-

fjöllun. Laskey (2008) bendir á að neikvæð reynsla af tilkynningum geti

skaðað samstarf milli skóla og aðila sem kanni málin að tilvísun lokinni.

Þegar verst lætur skapist vantraust og skólar noti það sem afsökun til að

vísa ekki málum til samstarfsaðila. Laskey mælir með þjálfun, einkum

fyrir nýja kennara, til að takast á við þetta.

Gagnkvæm

samstarfsskylda

hvílir á skólum og

barnavernd

Grunur er

nægjanleg og

fullgild ástæða

til að tilkynna