14
Hópavinna
Ekki er til algild aðferð til að skipa nemendum í smærri hópa. Það fer eftir um-
fangi verkefnisins og samsetningu alls nemendahópsins hvernig best fer á því að
standa að hópaskiptingunni og hversu stórir hóparnir eiga að vera. Þó má ganga
út frá því að þriggja til fjögurra manna hópar séu oftast hæfilega stórir og að
jafnaði ættu ekki að vera fleiri en fimm í hópi. Eftir því sem fleiri eru í hópnum er
hætt við að virkni hvers og eins verði minni, nema verkaskipting innan hópsins
sé þeim mun betur skilgreind.
Sú spurning kemur ávallt upp af og til hvort skipa eigi nemendum í hópa eftir
getustigi eða hvort blanda eigi þeim þannig að getumeiri nemendur leiðbeini
þeim getuminni og læri jafnvel sjálfir af þeirri jafningjafræðslu sem á þann hátt
fer fram. Sjálfsagt er að hafa þessi atriði alltaf í huga þegar nemendum er skipt í
vinnuhópa og líklega er best að blanda aðferðum saman; láta stundum tilviljun
ráða, skipa stundum þannig í hópa að tryggt sé að allir hafi sömu forsendur til að
vinna að verkefnunum en stundum með það fyrir augum að þeir sem betur eru
staddir leiðbeini þeim sem þurfa á stuðningi að halda.
Hani, krummi, hundur, svín,
hestur, mús, tittlingur.
Galar, krunkar, geltir, hrín,
gneggjar, tístir, syngur.
Gunnar Pálsson
Rauður minn er sterkur, stór,
stinnur mjög til ferðalags.
Suður á land hann feitur fór,
fallegur á tagl og fax.
Guðrún Björnsdóttir
Litla Jörp með lipran fót
labbar götu þvera.
Hún mun seinna á mannamót
mig í söðli bera.
Helga Þórarinsdóttir
(Hjallalands-Helga)
Að skipta í hópa
Fjölbreyttar aðferðir eru til við að skipta nemendum í hópa af handahófi. Stund-
um er við hæfi að láta nemendur sjálfa um að mynda hópa en þá getur oft komið
upp erfið staða, þar sem einhver verður útundan eða hreinlega hefur ekki áhuga
á að vinna með þeim sem eru í boði. Ef ætlunin er að allir falli í hóp er því best
að kennarinn sjái um skiptinguna. Ef skipta á í hópa þannig að þeir sem sitja eða
standa saman verði ekki saman í hópi og sjónarmið eins og kynjahlutfall skipta
engu máli er einfaldast að telja. Það fer þá eftir fjölda hópanna, sem jafnframt
ræður stærð þeirra, hversu hátt er talið og svo safnast allir þeir sem fengu sama
númerið saman í hóp og hefja vinnuna. Einnig má klippa þekktar vísur, ljóð eða
söngtexta niður í strimla með einni ljóðlínu á hverjum og láta nemendur um
að finna félaga sína með því að raða strimlunum rétt saman. Ferskeytlur henta
vel ef fjórir eiga að vinna saman. Að sjálfsögðu má einnig nota óþekktar vísur
eða texta og þá verður enn meiri áskorun fyrir nemendur að finna réttu hópana
og lærdómsríkara að auki. Að blanda saman mismunandi litum plasttöppum
eða legókubbum í poka og láta nemendur draga sér tappa eða kubb er líka ágæt
leið. Þeir sem draga sama lit eiga þá að mynda hóp og vinna saman. Að draga
spil, blómaheiti eða mynd af blómi, fuglaheiti eða mynd af fugli, fiskitegund eða
mynd af fiski, myndir af þjóðfánum eða annað sambærilegt er líka góð leið til
að mynda hópa með og tilvalið að nýta slíkt þegar hægt er að tengja heiti eða